دستگاه دیالیز چیست؟ انواع مختلف دستگاه دیالیز کدامند؟
دستگاه دیالیز چیست؟
دستگاه دیالیز، ابزاری پیچیده و حیاتی است که برای پاکسازی خون بیماران مبتلا به نارسایی کلیه استفاده می شود. این دستگاه با استفاده از یک فرآیند خاص، مواد زائد و اضافی را از خون جد ا می کند. استفاده از انواع ماشین های همودیالیز امکان انجام عمل دیالیز را بدون نیاز به هرگونه تجهیزات اضافی فراهم می آورد. در هنگام کار، ماشین، گردش محلول دیالیز و گردش بیرونی خون از بدن را نشان می دهد. هنگام گردش محلول همودیالیز درون دستگاه، آب خالص شده توسط RO با کنسانتره همودیالیز مخلوط و گرم شده و به فیلتر دیالیز منتقل می شود. حجم جریان ورودی و خروجی نیز به تعادل رسانده می شود. فشار در صافی دیالیز نسبت به سرعت اولترافیلتراسیون (UF Rate) و مشخصات صافی دیالیز بکار رفته ، تنظیم میشود. در گردش بیرونی خون، به طور مداوم هپارین توسط پمپ هپارین تزریق میشود و خون توسط پمپ وارد صافی دیالیز می شود. صافی دیالیز محفظه ایی لوله ایی شکل است که دارای غشاهای نیمه تراوا است که خون به داخل آن رانده شده و مایع دیالیز در اطراف غشاء در محفظه صافی جریان دارد. ترکیبات موجود در مایع دیالیز شامل یون های سدیم و پتاسیم و گلوکز و ... است. مواد سمی خون از غشاء نیمه تراوا عبور کرده و وارد محفظه تبادل صافی دیالیز شده و توسط ماشین دیالیز دفع و خون تمیز به بدن بیمار باز گردانده میشود.
یک آشکارساز هوا Air Detector از ورود هوا به خون جلوگیری به عمل می آورد. خروج خطرناک خون بوسیله یک آشکارساز نشتی خون Blood Leak Detector و دستگاه نمایشگر ترشح خون و ماژولی که فشار برگشتی وریدی را نشان می دهد، جلوگیری می شود .
نحوه کار با دستگاه دیالیز :
برای انجام دیالیز، خون از بدن بیمار به دستگاه منتقل میشود. سپس، مواد زائد و سموم از خون جدا شده و خون تمیز به بدن بازمی شود. این فرآیند که پیچیدگی های زیادی دارد، معمولا 4 ساعت به طول می انجامد.
اجزای دستگاه دیالیز:
هر دستگاه دیالیز شامل 3 بخش اصلی است که هر یک وظیفه خاصی را بر عهده دارند:
-
بخش الکترونیک دستگاه که مانیتور، بوردها، نشانگرها و کیبورد دستگاه را تشکیل می دهد.
-
بخش مکانیکی که پمپ خون و برخی نگهدارنده های ست دیالیز در این قسمت قرار می گیرند.
-
بخش هیدرولیک که عملکرد نهایی پودر بیکربنات، محلول دیالیز و آب RO را بر عهده دارد.
انواع دستگاه دیالیز موجود در ایران :
در حال حاضر انواع دستگاه های دیالیز با برندهای مختلف در کشور موجود است:
دستگاه دیالیز فرزنیوس (Fresenius Dialysis Machine):
این نوع دستگاه، بیشترین تعداد دستگاه های دیالیز موجود در کشور را شامل می شود. انواع دستگاه دیالیز از برند شرکت فرزنیوس عبارتند از :
- دستگاه دیالیز فرزنیوس 4008 B
- دستگاه دیالیز فرزنیوس 4008 اس
- دستگاه دیالیز فرزنیوس 4008 اس کلاسیک
در هنگام بروز آلارم های خاص دستگاه های دیالیز فرزنیوس چکار باید کرد :
F07 Conductivity: چک اورینگ های کاور بی بگ و در صورت نیاز تعویض اورینگ مربوطه
F02 neg.pressure: چک اورینگ های کوپلینگ و قرار دادن کوپلینگ ها به مدت 5 دقیقه در آب جوش
F16 pos.Pressure : چک اورینگ های کوپلینگ و قراردادن کوپلینگ ها به مدت 5 دقیقه در آب جوش
F20 pos.Pressure : چک اورینگ های کوپلینگ و قراردادن کوپلینگ ها به 5 دقیقه در آب جوش و کلمپ مسیر ضد عفونی از پشت دستگاه
F26 pos.Pressure: خاموش و روشن کردن دستگاه با کلید مشکی پشت دستگاه
دستورالعمل استفاده از انواع دستگاه دیالیز فرزنیوس:
برای اینکه بدانید چگونه باید از انواع دستگاه های فرزینوس استفاده کنید، پیشنهاد می کنیم دستورالعمل شرکت سازنده در لینک زیر را دنبال کنید .
soha1.mpo-helal.org
دستگاه دیالیز B BRAUN :
این برند در سالهای اخیر جایگاه خود را در مراکز دیالیز یافته است و انواع مختلف دستگاه بی بران شامل:
دستگاه دیالیز بی بران مدل Dialog+
دستگاه بی براون مدل Dialog+ HDF On-line
دستورالعمل استفاده از انواع دستگاه دیالیز بی بران:
برای اینکه بدانید چگونه باید از انواع دستگاه های بی بران استفاده کنید، پیشنهاد می کنیم دستورالعمل شرکت سازنده در لینک زیر را دنبال کنید .
گمبرو:
این دستگاه از سال ها پیش مطرح و بنام بوده و از سال 2013 امتیاز این تجهیزات در اختیار شرکت BAXTER قرار گرفت و تحت عنوان Baxter/Gambro به بازار عرضه می شود. دستگاه های
دیالیز گمبرو شامل:
دستگاه دیالیز گمبرو AK95
دستگاه دیالیز گمبرو AK96
دستگاه دیالیز گمبرو AK98
شرکت کار و اندیشه تنها نماینده ی رسمی Baxter/Gambro در ایران و واردکننده انحصاری تجهیزات این کمپانی است و بعنوان نماینده رسمی شرکت مشغول خدمات رسانی به مراکز درمانی است.
دستورالعمل استفاده از انواع دستگاه دیالیز گمبرو :
برای اینکه بدانید چگونه باید از انواع دستگاه های گمبرو استفاده کنید، می توانید دستورالعمل شرکت سازنده را در لینک زیر بخوانید و یا دانلود کنید.
آلارم های شایع در دستگاه گمبرو:
-
Air in venous drip chamber
-
Blood detected in fluid path
-
Blood is detected during functional check
-
Blood is detected in assisted priming
-
Blood is not detected
-
Blood pump door is not closed
-
Blood pump is overloaded
-
Blood pump is stopped for too long
-
High arterial pressure
-
High diastolic blood pressure
-
High mean blood pressure
-
High pulse rate
دستگاه دیالیزATF:
در سال های اخیر این برند تولید داخل کشور که با اقبال نه چندان مناسب روبروست، در مراکز دیالیز فعال شده است. هر چند در ابتدا ایرادات کیفی متعددی وجود داشت اما رفته رفته ایرادات برطرف شده و کیفیت مطلوبتری بدست آمده است.
ویژگی های دستگاه دیالیز ATF 1022
-
دارای مانیتور لمسی
-
مجهز به باطری Backup با ظرفیت کارکرد ۴۵ دقیقه
-
دارای حسگر فشار خون ورودی فیلتر
-
دارای آلارم های صوتی و تصویری
-
دارای قابلیت Wireless Remote Monitoring اطلاعات حین دیالیز
Log File 6. ذخیره سازی و نگهداری
-
قابلیت ایجاد و چاپ Dialysis Sheet در انتهای فرآیند دیالیز توسط دستگاه
-
قابلیت برنامه ریزی جهت انجام ۳ مدل ضد عفونی ( شیمیایی ، حرارتی و ترکیبی )
-
قابلیت تنظیم پروفایل های UF وسدیم
-
( OCM )در حین دیالیز Kt/V 10. قابلیت محاسبه و اندازه گیری
دستورالعمل استفاده از انواع دستگاه دیالیز ATF
اگر می خواهید با دستگاه ATF آشنا شوید، می توانید بر روی لینک زیر در آپارات کلیک کرده و ویدئوی آموزشی کار با این دستگاه را تماشا کنید.
دستگاه دیالیز JMS SDS-50
شرکت تِدا (تدارکات درمان التیام) واردات، تجهیز و سرویس دستگاه دیالیز JMS را در کشور به عهده دارد.
مشخصات فنی ماشین همودیالیز SDS-50 ساخت کمپانی JMS ژاپن:
-
کم حجم و سبک نسبت به مدل های مشابه
-
کمترین توان مصرفی نسبت به مدل های مشابه
-
دارای فلوی قابل تنظیم بین 300 تا 700 میلی لیتر در دقیقه و با انتخاب نامحدود
-
دارای ترمومتر (نشان دهنده دمای محلول دیالیز) و سیستم تنظیم درجه حرارت بین 34 تا 39/9 درجه سانتیگراد و با قابلیت تنظیم محدوده آلارم
(16 patterns) -
دارای پروفایل سدیم و آبگیری با الگوهای قابل برنامه ریزی
-
قابلیت تشخیص نشت خون با حساسیت تشخیص خون مطابق با دستورالعملهای بین المللی (With USB Port) 7. دارای حافظه با قابلیت ذخیره و انتقال 7500 رکورد از مراحل انجام دیالیز 8. دارای سیستم شناسایی هوا در مدار خون با حساسیت تشخیص حباب های هوا به اندازه 70 میکرولیتر 200 ml/min و بزرگتر با جریان خون
(BPM)9. دارای قابلیت نصب سیستم اندازه گیری اتوماتیک فشار خون
-
دارای نشان CE ، قابلیت به روز رسانی و ارتقاء نرم افزار دستگاه
-
قابلیت اضافه کردن سیستم شناسایی هوا در مدار خون با حساسیت تشخیص حباب های بسیار کوچک
-
قابلیت انجام همودیالیز به روش HDF
دستورالعمل استفاده از انواع دستگاه دیالیز JMS
برای اینکه بدانید چگونه باید از انواع دستگاه JMS استفاده کنید، می توانید دستورالعمل شرکت تدا را در لینک زیر بخوانید و یا دانلود کنید.
teda.ir
جدید ترین دستگاه دیالیز در دنیا:
جدیدترین و مدرن ترین دستگاه دیالیز در حال حاضر دستگاه فرزنیوس 6008 است که برای بهبود مراقبت از بیمار طراحی شده است .
شرکت فرزنیوس بزرگترین ارائه دهنده محصولات و خدمات دیالیز در جهان، برنده جایزه Red Dot برای طراحی محصول برای مجموعه CARE 6008 این شرکت شده است. این دستگاه دیالیز به یک ست پیشرفته یکبار مصرف با خطوط خونی از پیش متصل شده نیاز دارد که مانند یک کاست آماده مصرف در دستگاه جاگذاری می شود.
سیستم CARE 6008 با گزینه های درمانی پیشرفته ، با بیشترین حمایت قلبی- عروقی از بیمار و سازگاری فوق العاده با محیط زیست در نتیجه مراقبت بیشتر و پیچیدگی کمتری را به همراه دارد.
نگهداری و تعمیرات دستگاه دیالیز :
نگهداری صحیح از دستگاه دیالیز بسیار حیاتی است که شامل تمیز کردن منظم بخش های مختلف ، تعویض قطعات مصرفی و بررسی های دورهای و کالیبراسیون برای اطمینان از عملکرد صحیح دستگاه است. خرابی های رایج دستگاه دیالیز شامل مشکلات پمپ خون، نشت مایع دیالیز و خطاهای سنسورها است. سرویس دوره ای در مراکز دیالیز، در فواصل یک ماهه انجام می شود و در صورت نیاز، گاهی لازم است این فواصل کوتاه تر شده تا عیوب دستگاه برطرف شود. لازم بذکر است که سرویس دوره ای و کالیبراسیون دستگاه ها مطابق با پروتکل و دستورالعمل شرکت سازنده دستگاه تعیین می شود.
اشکالات عمده دستگاه دیالیز :
-
مشکلات پمپ خون: که میتواند منجر به اختلال در جریان خون بیمار شود.
-
نشت آب و یا محلول دیالیز: ممکن است به دلیل مشکلات در لوله ها و یا اتصالات باشد.
-
خطاهای سنسورها: که ممکن است منجر به قطع فرآیند دیالیز شود.
نکات مهم در نگهداری ماشین دیالیز:
-
دستورالعمل ها، بخش مهمی از مدارک ضمیمه دستگاه بوده و شامل اطاعات ضروری جهت استفاده از دستگاه دیالیز می باشند که لازم است در اختیار تمامی کاربران قرار داشته باشد تا در صورت نیاز به آن رجوع کنند.
-
فرد مسئول جهت نصب، راه اندازی اولیه و تعمیرات دستگاه باید دوره های آموزشی لازم از سوی کارخانه سازنده را گذرانده و به دستگاه آشنایی کامل داشته باشد.
-
قبل از اقدام به کار با دستگاه، دستورالعمل ها باید به دقت مورد مطالعه قرار گیرند .
-
نصب، سرویس و تعمیر این دستگاه باید صرفا توسط افراد آموزش دیده و مجرب مجاز از سوی شرکت سازنده صورت گیرد .
-
در صورت ایجاد آلارم، اگر ناشی از خطای هیدرولیک باشد به طوری که مانع از ادامه انجام درمان صحیح شود، باید درمان متوقف شده و جهت تعویض قطعات آسیب دیده با واحد خدمات سرویس تماس گرفته شود. مقادیر کلیه پارامترها نیز باید قبل از شروع عملیات توسط اپراتور چک شود .
-
برای جلوگیری از نوسانات برق شهر ، دستگاه به استابلیزر متصل شود
-
استفاده از ماشین یا دستگاه هایی که امواج الکترومغناطیسی منتشر می کنند مانند بی سیم و . . . ممکن است موجب ایجاد اختلل در عملکرد ماشین همودیالیز شوند.
-
از خیس شدن دستگاه جلوگیری بعمل آید.
-
دستگاه همودیالیز را بایستی به طور عمودی در یک اتاق دارای تهویه مناسب و حداقل تغییر دمایی نگهداری نمود .
-
هنگام انتقال دستگاه آن را با پوشش مناسب، از ضربات احتمالی محافظت نمائید.
-
جهت جابجائی دستگاه، اهرم ترمز را بلند کنید .
-
هرگز ماشین همودیالیز را بر روی سطوح ناصاف حرکت ندهید.
-
هنگام انتقال ماشین همودیالیز به خارج از بخش یا ساختمان برای مدتی طولانی ، دمای مناسب جهت نگهداری باید در نظر گرفته شود.
عواقب کاربری نادرست ماشین های دیالیز:
عدم استفاده از استابلیزر :
کاربر: نوسانات برق باعث ایجاد شوک و برق گرفتگی در دستگاه فاقد ارت می شود. دستگاه: منجر به تخریب قسمت های الکترونیکی دستگاه می شود.
عدم استفاده از محلول ضدعفونی و شستشو مؤثر مطابق با دستورالعمل شرکت سازنده:
کاربر : امکان انتقال بیماری های ویروسی و میکروبی از طریق دستگاه دستگاه: فرسودگی قسمتهای لاستیکی و کانکتورهای اتصال دهنده
قرار گیری دستگاه در وضعیت غیرثابت :
کاربر: ممکن است با حرکت دستگاه، ست از بدن بیمار جدا شود.
دستگاه: در صورت ثابت نبودن دستگاه، باعث بروز خطا در عملکرد قسمت هیدرولیک ایجاد می شود.
عدم رعایت زمان بندی سرویس های دوره ای:
کاربر: کاهش کیفیت عملکرد دستگاه برای بیمار، بدون ایجاد ایراد قابل مشاهده دستگاه: ایجاد مشکل برای تمامی قسمتهای دستگاه
قیمت دستگاه دیالیز 1403 :
در حال حاضر محدودیتهای انتقال ارز و جابه جایی و ورود تجهیزات وارداتی از مشکلات ورود دستگاههای دیالیز بوده که البته با کمک هیات امنای ارزی، شرکت تجهیزات پزشکی هلل ایران، دیالیز تجهیز و چند شرکت دیگر این روند به کندی در حال انجام است.
لازم بذکر است در حال حاضر شرکت هلل ایران دستگاه فرزنیوس 4008 اس کلاسیک را با قیمت 800 میلیون پیش فروش می کند، در حالی که این دستگاه در بازار آزاد با قیمت 1.4 میلیارد تومان به فروش می رسد. دستگاه 5008 فرزنیوس توسط شرکت های واسط با قیمت 1.3میلیارد در حال پیش فروش است. این درحالیست که دستگاه فرزنیوس 5008 (FRESENIUS 5008) اغلب دست دوم بوده و از کشورهای حاشیه خلیج فارس به صورت قاچاق وارد کشور می شود این دستگاه دیالیز دارای ست بلادلاین کاست مانندی است که در ایران تولید نمی شود و دلال ها با استفاده از عدم آگاهی مدیران برخی مراکز در تلاش هستند به هر نحو ممکن این دستگاه ها را در ایران به فروش برسانند
شرکت دیالیز تجهیز نیز دستگاه بی بران HDF را با قیمت 876 میلیون به فروش می رساند و در حال حاضر دستگاه های HD بی بران در این شرکت موجود نیست.
ماشین دیالیز JMS SDS 50 در بازار آزاد توسط شرکت های متعددی با قیمت 1 میلیارد در حال فروش است. جالب است که بدانید روزهای اخیر شاهد فروش دستگاه های کم کارکرد با 5- 4 هزار ساعت کارکرد، که از کشورهای همسایه وارد شده اند، هستیم که متاسفانه با توجه به قیمت های پایین تر، اغلب مراکز خصوصی رغبت به خرید این دستگاه ها دارند. در حال حاضر ملزومات قانونی وجود دارد و با حمایت مراجع اقتصادی مانند بانک مرکزی در تأمین ارز میتوان به ورود دستگاه های دیالیز، سرعت بیشتری بخشید و به روند نوسازی دستگاه های مراکز دیالیز کشور کمک کرد.
لازم به ذکر است که قیمت های فوق طی تماس با شرکت های وارد کننده و یا واسط اخذ شده است. هر دستگاه دارای دستورالعملهای مخصوص خود است که معمولا توسط شرکت سازنده ارائه میشود. این دستورالعمل ها شامل مراحل نصب، راه اندازی، نگهداری و رفع خطاهای احتمالی است که کاربران باید با آنها آشنا شوند و به دقت پیروی کنند
منابع:
دستگاه همودیالیز چیست و چگونه کار می کند؟
اجزای اصلی دستگاه همودیالیز چیست؟
نحوه کار با دستگاه همودیالیز چگونه است؟
انواع دستگاه های همودیالیز در ایران کدامند؟
چگونه می توان از دستگاه همودیالیز نگهداری کرد؟
.عمده ترین مشکلت و خطاهای دستگاه همودیالیز چیست؟
قیمت دستگاه های همودیالیز چگونه است؟
چگونه می توان از دستورالعمل های استفاده از دستگاه های همودیالیز پیروی کرد؟