چرا افزایش وزن در دیالیز می‌تواند قلب بیماران ESRD را تهدید کند؟

مقدمه:

بیماران مبتلا به نارسایی کلیه در مراحل پایانی که تحت همودیالیز نگهدارنده قرار دارند، با یکی از بالاترین نرخ‌های مرگ‌ومیر قلبی‌عروقی در میان بیماری‌های مزمن مواجه هستند. افزایش وزن بین جلسات دیالیز به‌عنوان شاخصی ساده، کم‌هزینه و در دسترس برای ارزیابی وضعیت حجم مایع، می‌تواند نقش مهمی در پیش‌بینی و پیشگیری از عوارض قلبی‌عروقی در جمعیت تحت همودیالیز داشته باشد و به تیم درمانی در تنظیم وزن خشک، نسخه دیالیز و مشاوره تغذیه و محدودیت نمک و مایعات کمک کند.

عواملی موثر در افزایش بروز نارسایی قلبی، آریتمی و مرگ ناگهانی قلبی:

1.اضافه بار مایعات

2.نوسانات شدید فشار خون

3.تغییرات ساختاری قلب مانند: هایپرتروفی بطن چپ

آمار عوارض قلبی- عروقی در بیماران همودیالیز:

فشار خون بالا و دیابت نوع ۲:

فشار خون بالا و دیابت نوع ۲ دو علت شایع بیماری مزمن کلیه هستند و نقش کلیدی در ایجاد عوارض قلبی‌عروقی در بیماران دیالیزی دارند. در این جمعیت، شایع‌ترین و شدیدترین بیماری‌های قلبی شامل مرگ ناگهانی قلبی (SCD) و سندرم‌های کرونری حاد (ACS) است.

نارسایی قلبی و فیبریلاسیون دهلیزی (AF):

این اختلالات نیز در بیماران CKD بسیار شایع هستند. به‌طور کلی، افراد مبتلا به بیماری مزمن کلیه در مقایسه با افراد هم‌سن و هم‌جنس بدون CKD، خطر ابتلا به بیماری قلبی‌عروقی (CVD) بسیار بالاتری دارند؛ به طوری که میزان خطر بین ۱۰ تا ۲۰۰ برابر بیشتر برآورد می‌شود.

پاتو فیزیولوژی بیماری های قلبی-عروقی:

بیماری‌های قلبی‌عروقی در بیماران مبتلا به CKD در نتیجه ترکیبی از ناهنجاری‌های ساختاری مانند هیپرتروفی بطن چپ و بازسازی قلبی، آترواسکلروز تسریع‌شده که موجب بروز بیماری ایسکمیک قلب می‌شود، و نیز آرتریواسکلروز در عروق بزرگ که خطر حوادث عروقی را افزایش می‌دهد، ایجاد می‌شود.

عوامل خطر بیماری های قلبی_عروقی:

وجود فشار خون کنترل‌نشده، دیس‌لیپیدمی، اضافه‌حجم مایعات و تحریک بیش از حد سیستم سمپاتیک، می‌تواند احتمال بروز اختلالات مرتبط با اورمی مانند آنمی، هایپرفسفاتمی، هایپرپاراتیروئیدیسم، آپنه خواب و التهاب مزمن سیستمیک را در بیماران افزایش دهد.

نتیجه گیری:

مطالعات نشان می‌دهند که چند عامل کلیدی نقش مهمی در افزایش خطر بیماری قلبی و مرگ‌ومیر در بیماران دیالیزی ایفا می‌کنند:

• فشار خون بالا :(HTN) یکی از مهم‌ترین عوامل خطر قلبی-عروقی

• هیپرتروفی بطن چپ :(LVH) تغییرات ساختاری قلب که با افزایش خطر نارسایی قلبی و مرگ ناگهانی همراه است.

• افزایش وزن بین جلسات دیالیز بیش از ۳ کیلوگرم :(IDWG > 3 kg) شاخصی از اضافه‌بار مایع که با عوارض قلبی نامطلوب، مرتبط است.

این پیش‌بینی‌کننده‌ها می‌توانند به تیم درمان کمک کنند تا بیماران پرخطر را شناسایی کرده و اقدامات پیشگیرانه مناسب را انجام دهند.

منابع:

Pubmed