بیمار دیالیزی چه آزمایشاتی را باید بشناسد و مراقب آنها باشد؟

شناخت عددهای مربوط به عملکرد کلیه هایتان:

حتی اگر شما علاقه‌مند به "عدد‌ها" نباشید، شناخت و آشنایی با آزمایش‌های همودیالیز و اعداد مرتبط با عملکرد کلیه‌هایتان باید برایتان مهم باشد. این شناخت به شما این امکان را می‌دهد که بفهمید آیا به اهداف تعیین شده خودتان دست یافته‌اید یا آیا کاری هست که بتوانید برای بهبود نتایج انجام دهید.

دو شاخصه برجسته: Kt/V و URR

هر چند که چندین آزمایش برای ارزیابی عملکرد کلیه‌ها و سلامت عمومی شما وجود دارد، Kt/V و URR راه‌های کلیدی و اصلی برای نظارت بر کارایی درمان دیالیز شما هستند.

کفایت دیالیز (Kt/V)

مقدار Kt/V حداقل باید 1.2 یا بیشتر باشد. Kt/V مخفف عبارت تصفیه ضربدر زمان تقسیم بر حجم است. این اندازه‌گیری به پزشک شما اجازه می‌دهد تا درک کند که چقدر به خوبی مواد زائد توسط درمان دیالیز شما حذف شده است.

نسبت کاهش اوره یا URR

مقدار URR حداقل باید 65% باشد. URR مخفف عبارت نسبت کاهش اوره است. این شاخص درصد پاکسازی میزان اوره نیتروژن خون (BUN) در طی یک جلسه دیالیز را نشان می دهد. یعنی اینکه به چه اندازه مواد زائد مانند اوره و دیگر مواد زائد از خون شما حذف شده‌اند.

وقتی Kt/V و URR پایین هستند:

اگر اعداد Kt/V و URR شما زیر سطح مورد توصیه باشند، پزشک شما درمان دیالیز شما را به گونه ای تنظیم می‌کند تا حذف مواد زائد از خون شما را بهبود بخشد، این شامل:

بررسی اطمینان از داشتن دسترسی عروقی خوب.

افزایش میزان جریان خون عبوری از صافی (افزایش دور پمپ دستگاه)

افزایش مدت زمان یا تعداد جلسات دیالیز. به عنوان مثال، اگر درمان‌های شما به مدت 3 ساعت بوده‌اند، ممکن است به 4 ساعت افزایش یابند.

آزمایش‌های شما و مواردی که باید پیگیری شوند:

هر چند که Kt/V و URR مهم هستند، اما این تست‌ها تنها آزمایش‌هایی نیستند که باید درباره آن‌ها اطلاع داشته باشید.

در زیر جدول آزمایش‌های خون متداول برای افرادی که دیالیز می شوند، آمده است.. این جدول نشان می‌دهد که آزمایش‌ها چه چیزهایی را اندازه‌گیری می‌کنند، اما باید از پرستار یا پزشک خود بخواهید که آزمایش‌های شما را با دقت بیشتری توضیح دهند. و حتماً از آنها بپرسید که نتایج آزمایش‌های شما چیست. اگر به اهداف تعیین شده خود نمی‌رسید، از آنها بپرسید که چه کاری می‌توانید برای بهبود نتایج خود انجام دهید." همانطور که در جدول زیر مشاهده می کنید موارد زیر می بایست بطور دقیق و مستمر پایش و اندازه گیری شوند.

هموگلوبین (Hb) بیماران دیالیزی

هموگلوبین، مهمترین شاخص ارزیابی وضعیت کم خونی بیماران دیالیزی است حتما توضیحات آنرا در جدول زیر مطالعه بفرمایید.

پتاسیم (K) بیماران دیالیزی

مهمترین الکترولیت داخلی سلولی است و از آنجائیکه در بیماران دیالیزی از بدن دفع نمی شود در صورت انباشت و زیاد بودن سطح آن می تواند خطرات جبران ناپذیری بوجود آورد. میوه های حاوی پتاسیم بالا مانند موز، کیوی، خربزه و ... می توانند سطح این عنصر را در خون بیماران دیالیزی بالا ببرند.

آلبومین (Alb) بیماران دیالیزی

سطح آلبومین ارتباط مستقیمی با وضعیت تغذیه شما دارد و پائین بودن سطح آلبومین خون رابطه مستقیم با افزایش احتمال مرگ و میر بیماران دیالیزی دارد. انواع گوشت، شیر و تخم مرغ حاوی آلبومین هستند.

فسفر (P) بیماران دیالیزی

فسفر ماده ای است که از کلیه دفع می شود و در بیماران دیالیزی به دلیل از دست رفتن کلیه ها در بدن انباشت می شود افزایش سطح فسفر می تواند منجربه بیماری استخوانی مانند پوکی استخوان شود مواد غذایی مانند گوشت و پروتئین ها، آجیل و شیر و غذا های دریایی و همچنین فست فود ها آکنده از فسفر هستند.

کلسیم(Ca) بیماران دیالیزی

کلسیم یک ماده ضروری و حیاتی برای استحکام استخوان ها و همچنین سلامت عملکرد قلب است. این ماده در کنار فسفر تنظیم عملکرد استخوان ها را تحت تاثیر قرار می دهد.

سدیم (Na) بیماران دیالیزی

بیماران دیالیزی در صورت عدم رعایت در مصرف نمک، دچار انباشت سدیم در بدن شده و باعث افزایش فشار خون، تشنگی مضاعف و به تبع آن پرنوشی و افزایش سطح مایع در بدن می شود.

منبع:

kidneyschool